Ortodontik Tedavi Aşamaları
Ortodontik tedaviye başlanmadan önce dişlerde çürükler mevcutsa mutlaka tedavileri yapılmalı; diş taşları varsa temizlenmeli ve ağız hijyeni gerekiyorsa eğitim verilerek mükemmel hale getirilmelidir.
İlk Muayene
İlk karşılaşma ve tanışma randevusunda hastanın esas şikayeti dinlenir. Kapsamlı bir klinik muayene ile ortodontik tedaviye gerek olup olmadığı gerekli ise ne zaman başlanması gerektiği, hangi amaçla ne tip ortodontik apareylerin kullanılabileceği, tedavinin yaklaşık olarak ne kadar sürebileceği hastaya anlatılır. Ayrıca olası tedavi maliyeti ile ödeme alternatifleri konusunda da bilgiler verilir.
Başlangıç Kayıtları
Ortodontik tedavinin tam kişiye göre planlanabilmesi ve tedavinin bir kılavuza göre yürütülebilmesi için başlangıç kayıtları şarttır. Ortodontik tedavinin olmazsa olmazları olan bu kayıtlar modellerin elde edileceği ölçüler, ağız içi ve ağız dışı fotoğraflar, panoramik (ortopantomogram) ve sefalometrik (yan kafa )filmlerdir. Ayrıca bu kayıtlara hastanın özel durumuna göre üst ve alt çenenin bilgisayarlı tomografisi ya da alt çene eklem MR görüntüleri de eklenebilir. Başlangıç dökümantasyonu olmadan düzgün bir planlama yapmak olası değildir.
Analizlere Dayalı Teşhiş ve Tedavi Planlaması
Teşhis ve planlama tedavinin en önemli aşamasıdır. Ağız modellerinin, ağız dışı ve ağız içi fotoğrafların, panoramik ve sefalometrik röntgenlerin ayrı ayrı analizleri yapılır ve bu analizlerin ışığında kişiye özel tedavi planı/planları hazırlanır. Tedavi seçeneklerinin hastaya aktarıldığı onun fikirleri ve beklentilerinin de değerlendirildiği bir bilgilendirme randevusu oluşturulur. Seçilen ortodontik apareylere göre tedavinin bölümleri, tedaviden nasıl bir sonuç beklenebileceği, tedavi süresi ve hastanın aktif katılımı ile tedavinin nasıl daha başarılı olabilececeği konularında hastaya bilgiler verilir.
Aktif Tedavi Dönemi
Ortodontik apareylerin yerleştirildiği ve genellikle aylık kontrollerle aktivasyonların yapıldığı dönemdir. İzole dişsel bozukluklar her yaşta düzetilebilirken, iskeletsel bozukluklarda farklı seçenekler söz konusudur: Çocuklarda ve genç bireylerde çene gelişimini değiştirip, yönlendirme yapılabileceği için şiddetli iskeletsel bozukluklarda tedaviye erken başlanır. Ortopedik düzeltimin yapıldığı bu tedaviye “ilk aşama (faz-1)” adı verilir. Bu hastalarda çenelerin kapanışı düzeltildikten sonra tüm daimi dişlerin sürmesini takiben diş diziliminin düzeltildiği “ikinci aşama (faz-2)” tedavisi yapılır. Bu iki aktif tedavi dönemi arasında diş sürmelerinin takip edildiği pasif bir gözlem periyodu yer alabilir.
Çenelerin büyüme ve gelişiminin değiştirilemediği erişkin dönemde iskeletsel düzeltimlere ihtiyaç var ise ortodontik tedavi planına bir de ameliyat dahil edilir. Bu ameliyat genellikle aktif tedavi döneminin içinde yapılır.
Pasif Tedavi Dönemi
Aktif tedavi dönemi tamamlandıktan sonra elde edilen kapanışın, diş diziliminin korunabilmesi için pasif tedavi dönemine geçilir. Bu dönemde üst ve alt kesici dişlerin arkasına yerleştirilen sabit pekiştirme telleri ile birlikte takılıp çıkarılabilen şeffaf ve akrilik hareketli apareyler kullanılmaktadır. Ortodonti hem hasta hem de doktorun çok emek verdiği özel bir tedavidir. Sonuçların kalıcılığı için aynı özeni bu dönemde de devam ettirmek gereklidir.